Μετά τον θάνατο του πατέρα του, ο Ντιντιέ Εριμπόν επιστρέφει στη Ρενς, τη γενέτειρά του στη βόρεια Γαλλία, ύστερα από 30 χρόνια. Το ταξίδι αυτό τον φέρνει αντιμέτωπο με ένα παρελθόν με το οποίο είχε κόψει κάθε δεσμό, σηματοδοτώντας για τον συγγραφέα μια τολμηρή κατάδυση στην οικογενειακή ιστορία του και τις κοινωνικές καταβολές του. Ο Εριμπόν ανασύρει στη μνήμη του τον κόσμο της εργατικής τάξης –τον κόσμο των παιδικών του χρόνων– και ανασυστήνει την πορεία της κοινωνικής του ανέλιξης. Μέσα από αυτή την προσωπική αφήγηση, αναπτύσσει τις σκέψεις του για τις κοινωνικές τάξεις και το σχολικό σύστημα, την κατασκευή των ταυτοτήτων και την ομοφυλοφιλία, την ομοφοβία και τον ρατσισμό, την Αριστερά και την Ακροδεξιά, τις εκλογές και τη δημοκρατία. Επανεντάσσοντας τις προσωπικές διαδρομές στους μηχανισμούς κοινωνικής αναπαραγωγής και κοινωνικού αποκλεισμού, ο συγγραφέας θέτει εντέλει καίρια ερωτήματα σχετικά με την πολλαπλότητα των μορφών που παίρνει η κυριαρχία και, συνεπώς, η αντίσταση. Η Επιστροφή στη Ρενς είναι η αυτοβιογραφική ανάλυση ενός από τους σημαντικότερους στοχαστές της εποχής μας, αλλά κι ένα κλασικό πλέον έργο κοινωνιολογίας και κριτικής θεωρίας. Γνώρισε τεράστια επιτυχία στη Γαλλία, όπου κυκλοφόρησε το 2009, και μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες. Το 2017 διασκευάστηκε και μεταφέρθηκε στο θέατρο από τον Τόμας Οστερμάγιερ. Η ανάγνωση της Επιστροφής στη Ρενς υπήρξε, μεταξύ άλλων, καθοριστική για τον συγγραφέα Εντουάρ Λουί (μέλος, μαζί με τον Εριμπόν και τον φιλόσοφο και κοινωνιολόγο Ζεφρουά ντε Λαγκανερί, ενός ενεργού πυρήνα αριστερών διανοουμένων), ο οποίος αφιερώνει στον Εριμπόν το πρώτο του βιβλίο Να τελειώνουμε με τον Εντύ Μπελγκέλ (μτφρ. Μιχάλης Αρβανίτης, Αντίποδες, 2018).

Το θέμα του παρόντος τόμου είναι η ανθεκτικότητα των νοικοκυριών στις συνθήκες της κρίσης: οι πρακτικές επιβίωσης, οι τρόποι υπέρβασης των προβλημάτων, οι στρατηγικές επιβίωσης, ό,τι δηλαδή συνθέτει τη δυνατότητα «να τα βγάλεις πέρα». Οι αφηγήσεις των νοικοκυριών αναδεικνύουν τη σύνδεση της θεματικής της ανθεκτικότητας με εκείνη της αποστέρησης. Οι οικονομίες και η αναπροσαρμογή της κατανάλωσης σε ένα χαμηλότερο κόστος ζωής είναι κάτι κοινό. Όμως όταν τα νοικοκυριά μειώνουν τα γεύματα, αφαιρούν το κρέας ή τα φάρμακα και μειώνουν τη θέρμανση, δεν πρόκειται για στρατηγικές ανθεκτικότητας, αλλά για πρακτικές συνέπειες της στέρησης. Από τα δεδομένα της έρευνας προκύπτουν όμως και οι αρνητικές συνέπειες της «αντοχής» σε σχέση με τη σωματική και ψυχική υγεία. Πράγματι, μία από τις χειρότερες συνέπειες των πρακτικών ανθεκτικότητας που αφορά το σώμα είναι η μόνιμη σωματική βλάβη. Ταυτοχρόνως, οι διαδικασίες εξασφάλισης της ανθεκτικότητας έχουν έντονο έμφυλο χαρακτήρα και τείνουν να αναπαράγουν τις έμφυλες ανισότητες. Στην έρευνά μας αποτυπώνεται πώς οι γυναίκες φροντίζουν τους άλλους ενώ ταυτόχρονα παραμελούν τον εαυτό τους. Οι πρακτικές του νοικοκυριού συχνά προϋποθέτουν την υπερφόρτωση των γυναικών με «διπλές βάρδιες», όπου η αμειβόμενη εργασία προστίθεται στην απλήρωτη οικιακή και οικογενειακή φροντίδα. H επέκταση του λόγου περί ανθεκτικότητας αναδύθηκε ταυτόχρονα με την ενίσχυση των ιδεολογιών της ατομικής ευθύνης και του ενεργητικού πολίτη και την άσκηση πολιτικών που ευνοούν την απόσυρση της δημόσιας στήριξης σε όσους αντιμετωπίζουν φτώχεια. Επιπλέον, η αναφορά στην ανθεκτικότητα επικρατεί σήμερα σε μεγάλο μέρος του κυρίαρχου λόγου για την αναπτυξιακή ατζέντα. Δεν υπάρχει όμως άμεση και προφανής διέξοδος από τη φτώχεια μέσω της ανθεκτικότητας. Η ανάπτυξη πρέπει να συνεχίσει να αφορά τη μείωση της φτώχειας και την ευημερία, και όχι την οικοδόμηση ανθεκτικότητας.

Η μεταπολεμική Θεσσαλονίκη, πόλη «θεμελιωμένη» στην εκδίωξη διάφορων εθνοτικών ομάδων, κυρίως δε της πολυπληθούς εβραϊκής κοινότητας εξ ού και «πόλη φαντασμάτων», υφίσταται μεταπολεμικά μια «πολιορκία εκ των έσω», λέει ο ποιητής Μάρκος Μέσκος, από μια τάση υστερόβουλη, συμφεροντολογική χωρίς συλλογική ευαισθησία, μια τάση κατακτητική κάθε παρελθόντος και παρόντος δημόσιου χώρου με απαραίτητο «πνευματικό συμπλήρωμα» το εθνικό ιδεώδες. Η πλευρά αυτή είχε επικρατήσει έναντι μιας τάσης ιστορικά «αθώας» που ήθελε τη Θεσσαλονίκη πολυφυλετική, ανοιχτή στο μοντέρνο και συγχρόνως χωνευτήρι παραδόσεων. Απέκοπτε την εσωτερική επικοινωνία μεταξύ των πολλαπλών στοιχείων της ταυτότητας της πόλης, διέλυε κάθε συλλογική διαδικασία της ως πολιτικού σώματος, απέκλειε το μέλλον καθηλώνοντας την πόλη σε εσωτερικό αποκλεισμό ενός μέρους του ίδιου του εαυτού της ως συλλογικού ατόμου. Τα κείμενα του τόμου επιχειρούν να φωτίσουν «τα εργαστήρια του σκοτεινού Βαρδάρη», την αποσιωπημένη ιστορία της πόλης, τις ποικίλες ομάδες και σωματεία τα οποία δρουν και παράγουν ιδεολογία «από τα κάτω». Αλλά και αναζητούν τρόπους ώστε οι δημοκρατικές, ριζοσπαστικές και πολιτιστικές δυνάμεις της πόλης να υπερασπίσουν την κληρονομιά μιας πόλης ανοιχτής στον κόσμο.

Πώς ο όρος «Χωρικός σχεδιασμός» – και οι πρακτικές που υπονοεί – τείνει να αντικαταστήσει τους γνωστούς μας όρους «πολεοδομία» και «χωροταξία»; Πώς πρότυπα, «καλές πρακτικές» και κουλτούρες του σχεδιασμού διαχέονται σε παγκόσμια κλίμακα και ποιο ρόλο διεκδικούν οι παγκόσμιοι οργανισμοί, οι ΜΚΟ και η «κοινωνία των πολιτών»; Ποια είναι τα νέα κοινωνικά διακυβεύματα γύρω από την ιδιοκτησία, τη χρήση και την εκμετάλλευση της γης, και πώς συνυφαίνονται με τις επιχειρούμενες νέες σχέσεις μεταξύ χώρου και κοινωνίας; Το βιβλίο, αφενός, ανατρέχει σε δια-εθνικές και διεπιστημονικές προσεγγίσεις για τη διεθνή ανάπτυξη, το Χωρικό σχεδιασμό, τη χωρική διακυβέρνηση, τη χωρική ανάπτυξη και την κοινωνική παραγωγή του χώρου. Αφετέρου, επικεντρώνεται, μέσα από μία εκτεταμένη έρευνα πεδίου στην Αλβανία κατά την περίοδο της «μετασοσιαλιστικής μετάβασης», στην παραθαλάσσια περιοχή της Χιμάρας – ενός πολλαπλά διαφιλονικούμενου τόπου λόγω του περίπλοκου ιδιοκτησιακού καθεστώτος, των ιδιαίτερων εθνοπολιτισμικών χαρακτηριστικών και των εντεινόμενων πιέσεων για τουριστική ανάπτυξη. Πηγαίνοντας από το «παγκόσμιο» στο «τοπικό» και από το «τοπικό» στο «παγκόσμιο», το βιβλίο εξετάζει τρόπους συγκρότησης κυρίαρχων παρα­­δει­γ­μά­των Χωρικού σχεδιασμού και ανάπτυξης, σε συνάρτηση με πολιτικές πα­γκόσμιων οργανισμών, εθνικά πλαίσια και σχέσεις εξουσίας, κοινωνικές δυναμικές, τυπικές και άτυπες πρακτικές και τοπικές προσλήψεις, αναδεικνύοντας προκλήσεις εφαρμογής και νομιμοποίησης του σχεδιασμού, κοινωνικο-πολιτικά διακυβεύματα, θεσμικές «ρωγμές», εντάσεις και αντιφάσεις. Ζητούμενο είναι να συμβάλει σε έναν κριτικό αναστοχασμό πάνω στις μεταλλαγές σε αντιλήψεις, λόγους και πολιτικές για το χώρο και το σχεδιασμό, αλλά και στους τρόπους που πολιτικές «θεσμικών μεταρρυθμίσεων» για το Χωρικό σχεδιασμό επιχειρούν να φυσικοποιήσουν εμπορευματικές και επιχειρηματικές σχέσεις γύρω από τη γη, την ιδιοκτησία και τη χωρική ανάπτυξη, ως «νέα» πρότυπα/παραδείγματα.

Ο κινηματογράφος του Αντρέι Ταρκόφσκι έχει τη μοναδική ιδιότητα να συμπλέκει το οικείο με το ξένο, δημιουργώντας έτσι ενδιάμεσους χώρους ανάμεσα στο πραγματικό και το φαντασιακό. Στον πυρήνα της ποιητικής του σκηνοθέτη βρίσκεται η έννοια του ανοίκειου, που εκφράζεται στον χώρο μέσω της χρήσης συγκεκριμένων κινηματογραφικών χει­ρι­σμών. Προβαίνοντας σε μια υφολογική ανάλυση των ταινιών του στο βιβλίο αναδεικνύεται πώς ο κινηματογράφος του Ταρ­κόφσκι κατασκευάζει ποιότητες χώρων που δια­νοί­γουν νέες προοπτικές στον κινηματογραφικό ρεα­λι­σμό και προτείνουν καινούργιους τρόπους αναπαράστασης της πραγματικότητας. Το κοινό που θέλει να γνωρίσει καλύτερα τις ταινίες του Ταρκόφσκι θα βρει εδώ μια ακόμα είσοδο στο πολυ­επίπεδο και πάντοτε ανοιχτό σε ερμηνείες έργο του. Ίσως σήμερα, σε πείσμα της γενικευμένης απώλειας νοή­ματος που βιώνουμε, ο Ταρκόφσκι είναι περισσό­τερο επίκαιρος από ποτέ.

Σε ποια οικονομία αισθήσεων και αντίληψης εδράζεται το ρέιβ; Πώς χαρτογραφεί νέα μονοπάτια στον κόσμο; Τι ιδεολογίες ανανεώνει, και πώς αυτές σχετίζονται με τις αισθητηριακές μεταβολές που προδιαθέτει και ευνοεί; Έχουν περάσει πάνω από 30 χρόνια αφότου ξέσπασε το μουσικό κίνημα του ρέιβ και διείσδυσε στη νυχτερινή διασκέδαση των δυτικών μητροπόλεων· και με τον «ηθικό πανικό» που συνόδευσε την κυκλοφορία της ουσίας Έκσταση, τα πολυήμερα και απομονωμένα σε ερήμους και δάση Φεστιβάλ, έγιναν οι κομιστές της αυθεντικότητας ενός μυστικού εορτασμού που έπρεπε να διαφυλαχτεί από τη μαζική αναγνώριση και την κρατική καταστολή. Σήμερα, οι ψυχεδελικές ουτοπίες του 1960 εκδραματίζονται τελετουργικά μέσω των φαντασμαγορικών δρώμενων και των σχεδιαστικών ναρκωτικών. Και οι διαδρομές των χίπικων καραβανιών και των πλάνητων στην Ανατολή εξελίχθηκαν στους χάρτες ενός νέου ευφορικού κοσμοπολιτισμού που τροφοδοτείται με το δικό του μουσικό είδος: την ψυχεδελική Trance. Ο συγγραφέας αντλεί εθνογραφικό υλικό από φεστιβαλικές διαδρομές στο Μαρόκο, την Ουγγαρία και την Ελλάδα για να εξετάσει την κινητικότητα στα γεωγραφικά και αντιληπτικά πεδία που διένοιξε η συναρμογή εκστατικών μουσικών, ψυχοενεργών ουσιών και αποκαλυπτικών αφηγημάτων. Στο βιβλίο αυτό, η διερεύνηση της διασκέδασης γίνεται εμβάπτιση στις πολιτισμικές αναπαραστάσεις του ανοίκειου πάνω στις οποίες φτιάχνονται τα όρια της νεωτερικότητας και τα προτάγματα της εξερεύνησης και της αναζήτησης άλλων κόσμων.

Σε αυτό το δοκίμιο, ο Πέτερ Σλότερνταϊκ αποσαφηνίζει τις θέσεις του για τη θρησκεία και τον ρόλο της στις προνεωτερικές και τις νεωτερικές κοινωνίες, με αφετηρία τη βιβλική αφήγηση του επεισοδίου που έλαβε χώρα στο όρος Σινά μετά τη σύναψη Διαθήκης ανάμεσα στον Θεό και τον ιουδαϊκό λαό μέσω του Μωυσή (βιβλίο της Εξόδου). Εκεί, σύμφωνα με τον συγγραφέα, αναδύθηκε για πρώτη φορά αυτό που ο ίδιος ονομάζει «μοντέλο Σινά»: η λογική της ολικής συμμετοχής σε μια κοινότητα, μέσω της απόλυτης υπακοής στις επιταγές της κοινής πίστης, όπως και της κοινής γλώσσας. Ο μονοθεϊσμός χαρακτηρίζεται από τη λογική του ενός Θεού, ο οποίος απαιτεί τη μέγιστη αφοσίωση. Εξού και στον πυρήνα του μονοθεϊσμού βρίσκονται επίσης ο φόβος της αποθέωσης, της αίρεσης και της ετεροδοξίας. Ο μονοθεϊσμός, λοιπόν, κατά τον Σλότερνταϊκ, σχετίζεται πρώτα και κύρια με ένα συγκεκριμένο είδος εσωτερικής βίας: τη βία που στρέφεται εναντίον όσων παραβιάζουν τη συνθήκη συμμετοχής στην κοινότητα με μια ρήξη της αφοσίωσης και της πίστης τους. Στη βάση αυτής της ανάλυσης της εσωτερικής λογικής που διέπει τον μονοθεϊσμό, ο Σλότερνταϊκ ανατρέχει στην ιστορική του κληρονομιά και δείχνει πώς μια τέτοια καταγραφή μάς επιτρέπει να ερμηνεύσουμε διάφορες σύγχρονες μορφές και εκδηλώσεις φονταμενταλισμού -είτε πρόκειται για ριζοσπαστικούς ισλαμιστές, είτε για την υπερσυντηρητική καθολική Αδελφότητα του Αγίου Πίου, είτε για ευαγγελικές σέκτες στις ΗΠΑ-, καθώς και τις αντιδράσεις των νεωτερικών κοινωνιών απέναντί τους.

«Η έκλειψη της πολιτικής ξεκίνησε όταν η πολιτική απέτυχε να αντιμετωπίσει επιτυχώς τους μετασχηματισμούς που της στέρησαν κατηγορίες και έννοιες. Έτσι, εδώ αναζητούνται γνήσια πολιτικά παραδείγματα σε εμπειρίες και φαινόμενα τα οποία συνήθως δε θεωρούνται πολιτικά: η φυσική ζωή των ανθρώπων επανατοποθετημένη στο κέντρο της πόλης· το στρατόπεδο συγκέντρωσης· ο πρόσφυγας· η γλώσσα ως κατεξοχήν πολιτικό πεδίο, αντικείμενο μιας αντιπαράθεσης και μιας χειραγώγησης χωρίς προηγούμενο· η σφαίρα των καθαρών μέσων ή των χειρονομιών, δηλαδή των μέσων τα οποία, παραμένοντας τέτοια, απελευθερώνονται από τη σχέση τους με ένα σκοπό. Το βιβλίο αυτό προσπαθεί να αναστοχαστεί την κατηγορία της πολιτικής εντός μιας νέας πραγματικότητας.» Τζόρτζιο Αγκάμπεν

Το βιβλίο είναι αποτέλεσμα μελέτης φωτοτυπημένων αντιγράφων των φακέλων του φοιτητικού Συλλόγου και της Κοινότητας Χαϊδελβέργης, καθώς και του προσωπικού αρχείου του συγγραφέα που ήταν μέλος και των δύο οργανώσεων. Σκιαγραφείται έτσι μια ιστορική διαδρομή, διανθισμένη με προσωπικό βίωμα, δύο σημαντικών ενώσεων ελλήνων του εξωτερικού. Οι οργανώσεις αυτές λειτουργούσαν με βάση την αρχή της αυτονομίας του μαζικού χώρου, αρχή που για τους έλληνες της Γερμανίας ήταν γνωστή σαν «το μοντέλο της Χαϊδελβέργης». Οι οργανώσεις που εξετάζονται στη εργασία αυτή είχαν από την αρχή σκοπούς που δεν εμπεριείχαν την έννοια του πολιτικού. Με το πέρασμα του χρόνου όμως επικράτησε η άποψη στα μέλη, ότι οι ως άνω οργανώσεις είχαν, εκ των πραγμάτων, και έναν πολιτικό χαρακτήρα. Η έρευνα εντοπίζει τους διαφορετικούς τρόπους εσωτερικής λειτουργίας που επέλεγαν τα μέλη τους για τη συγκρότηση των πολιτικών τους αποφάσεων. Με δεδομένο ότι η πραγματική πολιτική δράση αποτελεί βίωμα των ανθρώπων, το περιεχόμενο του βιώματος για τη δράση συγκροτείται από τη συμμετοχή τους στις εσωτερικές διαδικασίες της οργάνωσης. Ένα παράδειγμα θέλει τις εσωτερικές διαδικασίες να στηρίζονται στην ελεύθερη συμμετοχή των μελών, τα οποία θα αποφασίζουν με δημοκρατικές διαδικασίες και με αυτονομία απέναντι στον καταναγκασμό των Αρχών. Στο ίδιο παράδειγμα ως βασικές αξίες που θα προσδιορίζουν και το περιεχόμενο της πολιτικής δράσης αναφέρονται: η αξία της αντίστασης ενάντια στην καταπάτηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου, καθώς και η αξία της ενίσχυσης της αξιοπρέπειας των μελών τους. Η έρευνα για τις Ελληνικές Ενώσεις στη Χαϊδελβέργη είναι και επίκαιρη, καθώς ακόμα και σήμερα γίνεται προσπάθεια να βρεθούν οι προσφορότεροι τρόποι για τη δημιουργία συλλογικοτήτων κοινωνικής δράσης με δημοκρατία και ελευθερία. Έτσι η παράθεση στοιχείων για τον τρόπο με τον οποίο έγιναν πράξη η δημοκρατική λειτουργία και η αυτονομία τόσο του Συλλόγου, όσο και της Κοινότητας ίσως μπορέσει να αναδείξει ένα παράδειγμα ελεύθερη

Δεν υπάρχει πια συμβολική ανταλλαγή στις νεωτερικές κοινωνίες, τουλάχιστον όχι ως μορφή που τις οργανώνει. Βέβαια, το συμβολικό δεν παύει να τις στοιχειώνει σαν τον θάνατό τους. Eίναι το σχήμα μιας κοινωνικής σχέσης θεμελιωμένης στην εξολόθρευση της αξίας, που το μοντέλο της παραπέμπει μεν για μας στα πρωτόγονα μορφώματα, όμως η ριζική της ουτοπία αρχίζει να εκρήγνυται σιγά σιγά σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας μας, μέσα στον ίλιγγο μιας εξέγερσης που δεν σχετίζεται πια καθόλου ούτε με την επανάσταση ούτε με τον νόμο της ιστορίας ούτε καν με την «απελευθέρωση» μιας «επιθυμίας». Σε αυτή την προοπτική, άλλα θεωρητικά συμβάντα αποκτούν κεφαλαιώδη βαρύτητα: τα αναγράμματα του Σωσσύρ, η ανταλλαγή/δώρο του Μως δεν είναι περίεργα επεισόδια στις παρυφές των γλωσσολογικών και ανθρωπολογικών κλάδων, φαινόμενα υποδεέστερα σε σχέση με τις μεγάλες μηχανές του ασυνειδήτου και της επανάστασης. Βλέπουμε να διαγράφεται μέσα τους μία και η ίδια μεγάλη μορφή, που δεν δικαιώνει ούτε την πολιτική οικονομία ούτε τη λιβιδινική: η μορφή της αναστρεψιμότητας, της κυκλικής αναστροφής, που βάζει παντού τέλος στη γραμμικότητα τόσο του χρόνου όσο και της γλώσσας, τόσο των οικονομικών ανταλλαγών όσο και της συσσώρευσης ή της εξουσίας. Κάθε σύστημα που πλησιάζει μια τέλεια επιχειρησιακότητα είναι κοντά στον χαμό του. Η αμφιθυμία παραμονεύει τα πιο ολοκληρωμένα συστήματα, εκείνα που έχουν κατορθώσει να θεοποιήσουν την αρχή λειτουργίας που τα διέπει – αυτή είναι σήμερα η προσομοίωση, πανταχού παρούσα, από την κυβερνητική επιχειρησιακότητα και τον γενετικό κώδικα μέχρι την τυχαία τάξη των μεταβολών και την αρχή της αβεβαιότητας. Απέναντί της αναδύεται κάτι που παίρνει παντού τη μορφή της εξολόθρευσης και του θανάτου. Είναι η μορφή ακριβώς του συμβολικού. Ούτε μυστικιστική ούτε δομική: αναπόδραστη. Η συμβολική ανταλλαγή και ο θάνατος, δίχως άλλο το πιο φιλόδοξο και μεγαλόπνοο έργο του Ζαν Μπωντριγιάρ, αξιώνει να εκφράσει αλλά και να υπερβεί μια εποχή, ανατέμνοντας κάθε είδους κοινωνικοπολιτικά και

Παρά την εκλογική ήττα του Ιουλίου 2019, ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει το πλέον ισχυρό αριστερό κόμμα στην Ευρώπη. Βρίσκεται ως αντιπολίτευση αντι­μέτωπο με το μείγμα νεοφιλελευθερισμού και παραδοσιακού πελα­τειακού συστήματος που έφερε τη χώρα στη βαθιά κρίση η οποία εκδηλώθηκε το 2009, και λογικά πρέπει να προετοιμαστεί για να αναλάβει και πάλι τη δια­κυβέρνηση της χώρας. Για να πετύχει όμως αυτόν το στόχο και να κατορθώσει να υλοποιήσει ένα πρόγραμμα ανασυγκρότησης της οικονομίας και κα­θιέρωσης ριζοσπαστικών θεσμικών μεταρρυθμίσεων, που θα επιτρέψουν την άσκηση αποτελεσματικής περιβαλλοντικής πολιτικής και την εξάλειψη των ανισοτήτων, πρέπει να έχει το θάρρος και την προνοητικότητα να εξετάσει κριτικά τις ελλείψεις της προηγούμενης κυβερνητικής του θητείας. Για να ξεπεράσουμε μια ιστορική κρίση του καπιταλισμού, της οποίας οι επιπτώσεις είναι όλο και πιο ορατές, για την παραγωγή, το περιβάλλον και τις συνθήκες ζωής των πολλών, πρέπει να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε τη μετάβαση σε ένα μετακαπιταλιστικό καθεστώς, όπου ηγεμονική θα είναι μια συμμαχία των λαϊκών τάξεων και όχι ένα παρακμιακό και τροφοδοτούμενο από δη­μό­σιους πόρους κεφάλαιο, όπου η νέα φεουδαρχία θα έχει παραμεριστεί από θεσμούς συμμετοχής των εργαζομένων και των πολιτών στον δημοκρατικό σχεδιασμό.

Λα Φερμόζα, η όμορφη, αποκαλεί ο λαός του Τολέδου, πρωτεύουσας της μεσαιωνικής Καστίλης, τη Ρακέλ, κόρη του Γιεχούντα Ιμπν Έσρα, του Εβραίου υπουργού Οικονομικών του βασιλιά. Σύντομα ο βασιλιάς, ο Αλφόνσος Η΄ της Καστίλης, απαιτεί να γίνει η νεαρή Εβραία ερωμένη του. Η Ρακέλ δέχεται να προσφερθεί για την προστασία των ομοδόξων της και της ειρήνης. Το πάθος του ιππότη βασιλιά και η υποταγή της καλλιεργημένης Εβραιοπούλας εξελίσσονται σύντομα σε μεγάλο αμοιβαίο έρωτα, κι αυτό προκαλεί την οργή της βασίλισσας Λεονόρ, αδερφής του Άγγλου βασιλιά Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου, αλλά και της ισπανικής εκκλησίας. Ο πόλεμος με τους Άραβες, που κατέχουν τη Νότια Ισπανία, περιπλέκει τα πράγματα.