Όποιος ενδιαφέρεται να μελετήσει το μεταναστευτικό φαινόμενο σήμερα θα συναντήσει την έννοια της διασποράς. Η μεταστροφή του βλέμματος από το εθνικό στο πλανητικό επίπεδο και από τις ομάδες στα δίκτυα, καθώς και η υπονόμευση του ρόλου του έθνους-κράτους ως κεντρικού φορέα των εγχώριων και διεθνών αποφάσεων, οδήγησε στην ευρεία χρήση του όρου «διασπορά» στην πολιτική ζωή και στην ανάδειξή του σε αναλυτικό εργαλείο των κοινωνικών επιστημών. Αυτό καθιστά απαραίτητη την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο χρησιμοποιείται η έννοια στον ακαδημαϊκό, αλλά και στον πολιτικό και δημοσιογραφικό λόγο, καθώς και των αιτίων της πληθωριστικής της χρήσης. Το βιβλίο αυτό εισάγει τους αναγνώστες στις προσπάθειες της διεθνούς ακαδημαϊκής κοινότητας να ορίσει την έννοια της διασποράς. Παρουσιάζει την αγγλόφωνη και γαλλόφωνη θεωρητική συζήτηση στο πεδίο των «διασπορικών σπουδών», επισημαίνοντας τις αντιπαραθέσεις και τις αμφισημίες. Προσεγγίζει το «διασπορικό φαινόμενο» ως κοινωνική και πολιτική διαδικασία, δυναμικά και στην ιστορικότητά του, εξετάζοντας ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων, επιστημονικών πεδίων, ιστορικών περιόδων και παραδειγμάτων.

Στον παρόντα τόμο φιλοξενούνται δεκαεπτά κείμενα κοινωνικών επιστημόνων τα οποία προσεγγίζουν την έννοια του χώρου μέσα από την ερευνητική πρακτική και τη μεθοδολογία που προκύπτει από το σχετικό επιστημονικό ενδιαφέρον τους.Η επιλογή της θεματικής υπαγορεύτηκε από την ανάγκη προβληματοποίησης της έννοιας αυτής, στο πλαίσιο του οποίου η σημασία της ταυτότητας, της ετερότητας και της πολλαπλότητας βρίσκεται σε διαρκή διαδικασία συγκρότησης και ανασυγκρότησης με κοινωνικο-πολιτισμικούς και πολιτικοοικονομικούς όρους. Σκοπός του τόμου είναι να αναδείξει αυτή τη διάσταση της έννοιας του χώρου ως διαδραστικής ολότητας, η οποία ενέχει κοινωνικές σχέσεις που, διαμεσολαβημένες καθώς είναι από οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες, με τη σειρά τους εκβάλλουν στον διαρκή ανασχηματισμό του διαμορφώνοντας επικράτειες τόσο κοινωνικών πρακτικών όσο και επιστημονικής έρευνας.

Το έργο του Ντελέζ δεν είναι μόνο μια φιλοσοφική μελέτη για τον κινηματογράφο, αλλά, κατά κάποιον τρόπο, και μια κινηματογραφικής ματιάς σπουδή στη φιλοσοφία. Η καινοτομία του ως φιλοσοφικού έργου συνίσταται στην αντίληψη του Ντελέζ ότι η φιλοσοφία δεν είναι μια αντανάκλαση κάποιου πράγματος, αλλά παραγωγή εννοιών-εικόνων που μπορούν να κατανοηθούν με τους δικούς τους όρους. Ως μελέτη του κινηματογράφου, η δουλειά του Ντελέζ χαρακτηρίζεται από τη φιλοσοφική και κριτική εξέταση των εννοιών και των εικόνων που από την πλευρά του παράγει το κινηματογραφικό φιλμ.Ο κινηματογράφος, για τον Ντελέζ, δεν είναι μια γλώσσα που απαιτεί ερμηνεία, αναζήτηση κρυφών νοημάτων. Μπορεί να εννοηθεί ως μια σύνθεση από προλεκτικά σημεία και εικόνες. Με αυτή του την προσέγγιση ο Ντελέζ προσφέρει μια θεώρηση που αποτελεί ισχυρή εναλλακτική λύση απέναντι στις κυρίαρχες μέχρι σήμερα ψυχαναλυτικές και σημειολογικές θεωρίες για τον κινηματογράφο. Στηριζόμενος στις θέσεις του Μπερξόν για την αντίληψη και στην ταξινόμηση του Πιρς σχετικά με τις εικόνες και τα σημεία, ο Ντελέζ δημιουργεί μια νέα θεωρία για την εικόνα, την οποία εφαρμόζει σε παραδείγματα από το έργο διαφορετικών σκηνοθετών, όπως ο Γκρίφιθ, ο Αϊζενστάιν, ο Παζολίνι, ο Ρομέρ, ο Μπρεσόν, ο Ντράγερ, ο Στόχαϊμ, ο Μπουνιουέλ κ.ά. Καθώς θεωρεί ότι η κίνηση είναι το πρωταρχικό χαρακτηριστικό του κινηματογράφου κατά το πρώτο μισό του 20ού αιώνα, αφιερώνει τον πρώτο τόμο του δίτομου έργου του για τον κινηματογράφο σε αυτή τη σκοπιά του φιλμ.

Το βιβλίο διερευνά τις διασυνδέσεις μουσείων και Ιστορίας, στο πλαίσιο των πολλαπλών χρήσεων της ιστορίας στο δημόσιο χώρο, και αναλύει τις επιπτώσεις της εκπαιδευτικής διάστασης των μουσείων στη διαμόρφωση ιστορικής, κυρίως, παιδείας και αντίστοιχων ιστορικών αντιλήψεων και συμπεριφορών. Παραπέμπει σε σύγχρονα μουσειολογικά ζητήματα, σε ζητήματα που αφορούν τη θεωρία του υλικού πολιτισμού, τις πολλαπλές δημόσιες χρήσεις της Ιστορίας, τις σχέσεις μνήμης και Ιστορίας, την προφορική ιστορία και, γενικότερα, τη δόμηση, έκθεση, ανάγνωση και ερμηνεία διάφορων τύπων ιστοριών καθώς και τη σχέση που έχουν ή μπορεί να έχουν με την Ιστορία ως πειθαρχία και ειδικό επιστημονικό τρόπο αντίληψης της πραγματικότητας.

Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια ξεχωριστή μαρτυρία: είναι η πρώτη και μοναδική συνάντηση μεταξύ του ιδρυτή της γενετικής επιστημολογίας (ευρύτερα γνωστής ως αναπτυξιακής ψυχολογίας) και του ιδρυτή της γενετικής γλωσσολογίας, δύο συστημάτων που ενέπνευσαν αναρίθμητα επιστημονικά έργα. Ο Ζαν Πιαζέ και ο Νόαμ Τσόμσκι συζητούν τις κοινές βάσεις των δύο θεωριών καθώς και τις διαφορές τους. Από τη διακριτή σκοπιά αφενός της νόησης και αφετέρου της γλώσσας ελέγχουν κριτικά εμπειρικές θεωρίες της γνώσης, συμπεριφοριστικές συλλήψεις της ανθρώπινης δραστηριότητας, καθώς και αντιλήψεις για την προέλευση των ιδεών, της εμπειρίας και των δομών της σκέψης.

Δεύτερη ετήσια τιμητική διάλεξη προς τιμήν του νίκου Πουλαντζά (2008)

Πρώτη ετήσια διάλεξη προς τιμήν του Νίκου Πουλαντζά (2007)

Το αντικείμενο της μελέτης είναι η διαχρονική (1996-2007) συγκριτική ανάλυση και ανάλυση της γεωγραφικής κατανομής της ψήφου στα κόμματα, η διερεύνηση της σταθερότητας της εκλογικής τους φυσιογνωμίας, καθώς και οι επερχόμενες σχέσεις του κομματικού ανταγωνισμού, στην Α εκλογική περιφέρεια Θεσσαλονίκης. Το πρωτογενές υλικό στο οποίο βασίζεται η μελέτη, είναι τα αποτελέσματα των εθνικών εκλογών της περιόδου 1996-2007, στην Α Θεσσαλονίκης σε επίπεδο εκλογικών τμημάτων. Για την καλύτερη μελέτη του φαινομένου και δοθέντος ότι ο αριθμός των εκλογικών τμημάτων καθώς και τα όρια των εκλογικών ενοριών μεταβάλλονται σχεδόν σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάζονται μετά την αθροιστική τους αναγωγή, σε επίπεδο Δήμων και Διαμερισμάτων του κεντρικού Δήμου Θεσσαλονίκης. Για την όσο το δυνατόν πληρέστερη προσέγγιση του αντικειμένου, χρησιμοποιούνται διάφοροι στατιστικοί δείκτες, καθένας από τους οποίους «φωτίζει» κάποια όψη του φαινομένου και συμβάλλει στη διερεύνησή του.

Η παρούσα μελέτη εξετάζει τη δυναμική της τηλεοπτικής πολιτικής διαφήμισης και τη σχέση που αυτή έχει διαμορφώσει με τους ηλικιακά νέους ψηφοφόρους. Βασικό ερευνητικό ερώτημα αποτελεί η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι νέοι αντιλαμβάνονται την τηλεοπτική πολιτική διαφήμιση. Η συγγραφέας εξετάζει τις αλλαγές που έχουν πραγματοποιηθεί τόσο στο επικοινωνιακό πεδίο και κατά συνέπεια το μετασχηματισμό που υπέστη η πολιτική επικοινωνία με σκοπό να προσαρμοστεί στις ανάγκες μιας τηλεοπτικής εποχής. Στο πλαίσιο αυτό διερευνάται η μορφολογία των τηλεοπτικών πολιτικών διαφημίσεων και από το υλικό της ποιοτικής έρευνας που διεξήχθη παρουσιάζονται οι αισθητικές προσεγγίσεις των νέων όσο και οι επί της ουσίας επικοινωνιακές τους προτάσεις. Η εικόνα που περιγράφεται από τους νέους χαρτογραφεί το σύγχρονο επικοινωνιακό πεδίο. Η αξιολόγηση του υλικού που προκύπτει από τα παραπάνω διαμορφώνει καινούργιους ορίζοντες στον τομέα της πολιτικής επικοινωνίας, οι οποίοι θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών και κατά συνέπεια της δημοκρατίας. Η μελέτη αυτή δεν στοχεύει απλά σε μια περιγραφή της τηλεοπτικής πολιτικής επικοινωνίας, αλλά και στον εντοπισμό του τρόπου μετεξέλιξής της καθώς και στην αναζήτηση νέων πρακτικών ουσιαστικότερης επικοινωνίας με τους πολίτες. Άλλωστε, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Δ. Τσάτσος «Η επιστημονική σκέψη δεν είναι μόνο θεωρία. Όταν προτείνεται δημόσια, γίνεται πράξη. για αυτό και η επιστήμη είναι μορφή αγώνα».

Η παρούσα μελέτη χαρακτηρίζεται από μια ιδιαιτερότητα σε σχέση με το μεγαλύτερο μέρος της ερευνητικής παραγωγής που αφορά το έργο του Μπερκ Ο συγγραφέας του επιλέγει να μην ασχοληθεί με το αντεπαναστατικό έργο του Μπερκ και τους Στοχασμούς για την Επανάσταση στη Γαλλία, αλλά να επικεντρώσει την ανάλυσή του αποκλειστικά σε ό,τι περιγράφεται ως το πρώιμο έργο του – στο οποίο περιλαμβάνονται στο αισθητικό και το ανολοκλήρωτο ιστορικό του έργο. Αυτή η επιλογή μας επιτρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα την πιο ώριμη σκέψη του Μπερκ Αναδεικνύει επίσης παραγνωρισμένες πτυχές του έργου του, που ενίοτε μάλιστα ανατρέπουν την παραδοσιακή εικόνα που έχουμε για τον Μπερκ όπως για παράδειγμα η εικόνα του για την γενέτειρά του την Ιρλανδία.