Ρολάν Μπαρτ
< πίσω στους Συγγραφείς

Ρολάν Μπαρτ φωτογραφία Ο Ρολάν Μπαρτ (Roland Barthes) (1915-19080) ήταν Γάλλος θεωρητικός και κριτικός της λογοτεχνίας, φιλόσοφος, γλωσσολόγος και σημειολόγος. Οι ιδέες του εξερευνούσαν πολλά διαφορετικά πεδία και επηρέασε την ανάπτυξη θεωρητικών σχολών σκέψεως, όπως ο στρουκτουραλισμός, η σημειωτική, η κοινωνική θεωρία, η ανθρωπολογία και ο μετα-στρουκτουραλισμός. Δίδαξε, για μικρό διάστημα, στο Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου, και στην Αίγυπτο (Πανεπιστήμιο της Αλεξάνδρειας). Διετέλεσε υπεύθυνος ερευνών στο CNRS, καθώς και διευθυντής -από το 1962- ενός κοινωνιολογικού σεμιναρίου στο τμήμα Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών της École Pratique. Εμπνευσμένο από τη Γλωσσολογία των Σωσύρ και Μπλούμφηλντ, από τη δομική ανθρωπολογία, σημαδεμένη αργότερα από την ψυχανάλυση του Λακάν, το έργο του αρχίζει από τον Βαθμό μηδέν της γραφής (1953), μελέτη των σχέσεων λογοτεχνίας και εξουσίας. Η ιδέα μιας ουδέτερης γλώσσας, αποκομμένης από τις νοθεύσεις του κοινωνικού κυκλώματος, υπάρχει ως και στο εναρκτήριο μάθημά του στην έδρα Σημειολογίας του Κολεγίου της Γαλλίας (1977), και δεσπόζει στην ανάλυση των χαρακτηριστικών και των μύθων της σύγχρονης κοινωνίας (Μυθολογίες 1957, Το Σύστημα της Μόδας 1967), στην επεξεργασία των όρων μιας επιστήμης της λογοτεχνίας (Για τον Ρακίνα 1963, Κριτική και Αλήθεια 1969), στις έννοιες του γραφόμενου (scriptible) και του αναγνώσιμου (lisible) (S/Z 1970), στην ποιητική του ελεύθερου σημείου (Η επικράτεια των σημείων 1970) και στην αφομοίωση μιας ρητορικής του έργου με την εφεύρεση ενός πλήρους γλωσσικού ιδιώματος και ενός αυτόνομου σύμπαντος (Σαντ, Φουριέ, Λογιόλα 1971, Η απόλαυση του κειμένου 1973). Ανασυνθέτει αυτές τις προσκτήσεις με αναφορές στο σώμα και την επιθυμία, ενώ το Ο Ρολάν Μπαρτ από τον Ρολάν Μπαρτ (1975) συγκροτεί μια αρχαιολογία της ολόψυχης αφιέρωσης στην κριτική. Τα Αποσπάσματα ενός ερωτικού λόγου (1977) προσεγγίζουν προς μια θεωρία του συνομιλισιακού (conversationnel), ενώ ο Φωτεινός θάλαμος (1980) επιζητεί, μέσα από τη μελέτη της φωτογραφίας, να προσδιορίσει μια νέα σχέση ανάμεσα στον χώρο και τον χρόνο. Ο Ρολάν Μπαρτ, ένας από τους μεγαλύτερους διανοητές της εποχής μας, θα βρει τραγικό θάνατο το 1980 σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Η αξιολόγηση του έργου του σήμερα του επιδικάζει μια ξεχωριστή θέση στους χώρους της κοινωνιολογικής κριτικής, της σημειολογίας, του Λόγου και, γιατί όχι, και της μόδας.

Γραφή και ανάγνωση
Για τη χρήση της γλώσσας στις επιστήμες

Τα κείμενα αυτού του τόμου έχουν προέλθει από μια μακρά διεθνή συζήτηση και προσπαθούν να απαντήσουν σε κρίσιμα ερωτήματα της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης που σπάνια τίθενται, γιατί μοιάζουν άλυτα στις συνθήκες των ευρωπαϊκών μαζικών σπουδών: Πώς γίνεται να μην μπορούν να γράψουν και κυρίως να μην μπορούν να διατυπώσουν επιχειρήματα οι φοιτητές; Είναι δυνατόν να μη διάβασαν σε ολόκληρη τη διάρκεια των σπουδών τους ποτέ ένα ολόκληρο βιβλίο; Γιατί το πανεπιστήμιο δεν τους έμαθε ποτέ να διαβάζουν και να γράφουν; Οι φοιτητές θα βρουν στον τόμο ένα πολύτιμο και ταυτοχρόνως διασκεδαστικό υλικό που φτιάχτηκε για να τους συντροφεύσει στις δύσκολες και μοναχικές ώρες που περνούν μπροστά στο άσπρο χαρτί και τα πολυσέλιδα «θεωρητικά» κείμενα, ένα υλικό που μπορεί να τους βοηθήσει χωρίς να απαιτεί να το σεβαστούν. Οι διδάσκοντες θα βρουν ιδέες και προτάσεις, που αν μη τι άλλο θα τους υπενθυμίσουν ότι δεν είναι μόνοι, ότι κι άλλοι ταλαιπωρούνται με τα ίδια προβλήματα. Ο τόμος απευθύνεται όμως και σε οποιονδήποτε συναντά προβλήματα χρήσης της γλώσσας στη δουλειά του, σε οποιονδήποτε διαβάζει ή γράφει.
επιμέλεια: Γεράσιμος Κουζέλης, Παντελής Μπασάκος, Michael Stoppler, Hartwig Zander
έτος: 2001
ISBN: 960-85931-0-1
σελίδες: 328
διαστάσεις: 24x17εκ.
τιμή: 23.00€

S/Z

S/Z: Κάτω από τον τίτλο, ή το μονόγραμμα, εμφανίζεται μια ιδιαίτερα αινιγματική νουβέλα του Μπαλζάκ, που τη σημασία της την είχε υπογραμμίσει ήδη ο Ζορζ Μπατάιγ: το Σαραζίν. Το κείμενο το βρίσκουμε εδώ κομμένο σε «λεξήματα», δομημένο σαν ταξινόμηση με πολλές εγγραφές, ακτινογραφημένο, «αφουγκρασμένο», με τη φροϊδική σημασία της λέξης.Ο Μπαρτ υιοθετεί μια μέθοδο ανάλυσης που δίνει έμφαση «στον πλουραλισμό της κριτικής, στη δομιστική ανάλυση της αφήγησης, στην επιστήμη του κειμένου, στις ρωγμές της διαλεκτικής γνώσης, στο σύνολο όλων εκείνων των δραστηριοτήτων που παίρνουν θέση στη (συλλογική) συγκρότηση μια απελευθερωτικής θεωρίας του Σημαίνοντος».
πρωτότυπος τίτλος: S/Z
μετάφραση: Μαργαρίτα Κουλεντιάνου
έτος: 2007
ISBN: 978-960-8392-44-1
σελίδες: 368
διαστάσεις: 21x14εκ.
τιμή: 26.00€