Μετά τη διάλυση της Βολιβίας και του κράτους δικαίου, οι ταξιαρχίες σφαγιάζουν η μία την άλλη για να πάρουν τον έλεγχο των ανατολικών επαρχιών  Έπειτα από μια συμπλοκή που εκτυλίσσεται στο αγρόκτημά τους, δύο αδέρφια ξεφεύγουν από τους μπράβους του Στρατηγού, ενός διαβόητου πρώην αστυνομικού αξιωματικού που επιδίδεται σε πρακτικές κανιβαλισμού. Όταν επανέρχεται η τάξη -δεκαοχτώ χρόνια μετά την κατάλυση της δημοκρατίας- ιδρύεται το Έθνος των Κάμπα, επιβάλλοντας μια άγονη ειρήνη. Δύο μέλη των μυστικών υπηρεσιών είναι επιφορτισμενα με το κυνήγι των εγκληματιών πολέμου και, για να το πετύχουν, στρατολογούν έναν από τους αδελφούς, ο οποίος έχει πλέον ωριμάσει και έχει γίνει κυνικός. Μαζί ταξιδεύουν σε μια ερημωμένη περιοχή στο νότιο τμήμα της Σάντα Κρους, προκειμένου να εκδικηθούν. Με μια στεγνή, κυνική αλλά συγχρόνως λυρικη πρόζα, το Στο σώμα μια φωνή αποτελεί ένα από τα λαμπρότερα δείγματα σύγχρονης λατινοαμερικανικής επιστημονικής φαντασίας, αποτυπώνοντας, τόσο με τον ρεαλισμό όσο και με το παραληρηματικό ύφος του, τη φυσικοποίηση της ακραίας βίας και τις επιπτώσεις της στη ζωή όσων επέζησαν. 

Δυό άντρες και οι ιστορίες τους συναντιούνται στο παλιό χώμα των Αιγών. Κάτω από τον καυτό ήλιο, ένας αρχαιολόγος φέρνει στην επιφάνεια μια ελληνιστική αγροικία και αναζητά τα απομεινάρια της ζωής των κατοίκων της. Ένας βετεράνος του μακεδονικού στρατού επιστρέφει στο σπίτι του απο τη νικηφόρα εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ανατολή κουβαλώντας την πολύτιμη αμοιβή του. Σχεδόν είκοσι τέσσερις αιώνες χωρίζουν τις δυο ιστορίες. Οι έννοιες που διαπερνούν το μυθιστόρημα είναι εκείνες της αποξένωσης, της ελπίδας, της προδοσίας και της αντίστασης στην αδυσώπητη μοίρα. Δεν πρωταγωνιστούν σπουδαίοι επιστήμονες και βασιλείς, αλλά συνηθισμένοι αρχαιολόγοι και στρατιώτες που έχουν να παλέψουν με τους δαίμονές τους. Τα λόγια του συγγραφέα αποκαλύπτουν τη βιωματική σχέση του αρχαιολόγου με τις ζωές των ανθρώπων οι οποίοι πατούσαν το χώμα που ανασκάπτει. «Καμιά φορά οι άνθρωποι μιλούν, όχι αυτοί που περιδιαβάζουν στη γη αλλά εκείνοι που το έκαναν κάποτε.Οι σκιές τους. Οι αρχαιολόγοι είναι εκείνοι που τους ακούν, τους αφουγκράζονται και προσπαθούν να πάρουν μια ιδέα από το αποτύπωμα το οποίο άφησε η σκιά τους. Ακούγεται δονκιχωτικό και ίσως να είναι, αλλά είναι το μόνο που ξέρουν να κάνουν καλά και που πιστεύουν ότι έχει κάποια αξία».

Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί μια προσέγγιση στη μακροοικονομική που ονομάζεται «Θεωρία του Σύγχρονου Χρήματος» ([Modern Money Theory] MMT). Έγινε πρωτοσέλιδο μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση στα μέσα της δεκαετίας του 2000 και στη συνέχεια ξανά, καθώς οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο αύξησαν τις δαπάνες ανακούφισης κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19. Οι συνιστώσες της θεωρίας δεν είναι νέες αλλά η ενσωμάτωση προς μια συνεκτική ανάλυση είναι. Η έκδοση αυτού του εγχειριδίου είναι μια ουσιαστικά αναθεωρημένη έκδοση της Θεωρίας Σύγχρονου Χρήματος (πρώτη έκδοση το 2012 και αναθεωρημένη το 2015). Σκοπός της τρίτης αναθεώρησης είναι να ληφθούν υπόψη οι εξελίξεις της προσέγγισης τα τελευταία χρόνια· να επεκτείνει την ανάλυση σε διάφορες κατευθύνσεις (να ασχοληθεί με την επίλυση της κρίσης στην Ευρωχώρα, να εμπλουτίσει τη συζήτηση για την περίπτωση των αναπτυσσόμενων οικονομιών και να αναλύσει τις επιπτώσεις της παγκόσμιας πανδημίας Covid-19 στις οικονομικές επιδόσεις) και να βελτιώσει την έκθεση.

Από την Αναγέννηση και μετά η σπουδαιότητα της σκέψης των αρχαίων σοφιστών άρχισε να αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο. Η σοφιστική συνδέθηκε σε μεγάλο βαθμό με την αμφισβήτηση του δογματισμού και με τις νέες φιλοσοφικο-επιστημονικές μεθόδους. Τι αξία έχει, όμως, η γνώση χωρίς τον αναστοχασμό και την αυτογνωσία του υποκειμένου της; Ποια είναι η θέση του ανθρώπου μέσα στη φύση και στον κόσμο; Ποιες είναι οι προϋποθέσεις μιας ορθολογικής ηθικής και πολιτικής; Τι σημαίνει δημοκρατία και ελευθερία; Τέτοιας σημασίας ερωτήματα έθεσαν οι σοφιστές του 5ου π.Χ. αιώνα, ενώ οι φιλόσοφοι, από τον Σωκράτη μέχρι τις μέρες μας, τους ακολούθησαν σε αυτές τις αναζητήσεις, συνήθως όμως αρνούμενοι να αναγνωρίσουν την πνευματική οφειλή τους. Ο Πρωταγόρας υπήρξε ο αρχαιότερος και ίσως ο σημαντικότερος σοφιστής. Τα αντικείμενα της έρευνάς του ήταν ποικίλα: η πολιτική, η ρητορική, η γλώσσα, η φύση της πραγματικότητας, της γνώσης και του ανθρώπου. Τι σημαίνει, όμως, «σοφιστής» και ποια είναι η διαφορά του από τον «φιλόσοφο»; Σε αυτήν τη μελέτη πραγματευόμαστε το συγκεκριμένο ερώτημα, ερμηνεύοντας διεξοδικά τη σκέψη του Πρωταγόρα σε αντιπαραβολή με τη σκέψη του Πλάτωνα, και σχολιάζουμε την κριτική του Αριστοτέλη στον σοφιστή. Επίσης, ένα βασικό θέμα της μελέτης μας είναι η σχέση του ανθρώπου με την αλήθεια, και η σχέση της αλήθειας με την ηθική και την πολιτική.

Ο τόμος αυτός περιέχει τα αποτελέσματα μιας διεξοδικής έρευνας για τα πυκνά γεγονότα διαμαρτυρίας και αλληλεγγύης γύρω από το προσφυγικό ζήτημα που μεταξύ των καλοκαιριών του 2015 και του 2020 έλαβαν χώρα στα νησιά της Λέσβου, της Χίου και της Σάμου στη διάρκεια των κινητοποιήσεων που πραγματοποίησαν τρεις διαφορετικοί συλλογικοί δρώντες: οι πρόσφυγες, οι αλληλέγγυοι στους πρόσφυγες και οι ρατσιστικές και ξενοφοβικές ομάδες. Αν μέσα στην επικοινωνία και στους συμβολισμούς των καθημερινών διαδράσεων μεταξύ των αλληλέγγυων υποκειμένων φωλιάζει αναγκαία μια ‘γραμματική της αλλαγής’ που τροφοδοτείται από θεμελιώδη αναστοχαστικά δεδομένα της δράσης, ευελπιστούμε πως αυτή η μελέτη μπορεί να συντελέσει προκειμένου ενόψει μελλοντικών εξελίξεων τέτοια υποκείμενα να επεξεργαστούν εναργέστερα δύο τουλάχιστον από αυτά τα δεδομένα. Να αναγνωρίσουν και να ενισχύσουν τις θετικές πλευρές που είχε τότε η συλλογική τους δράση και να αναπτύξουν μια αυτοκριτική προσέγγιση των λαθών τους με στόχο να διαμορφώσουν νέες και πιο ρηξικέλευθες νοηματοδοτήσεις της πολύπλοκης συγκρουσιακής πραγματικότητας που στις μέρες μας σχηματίζεται γύρω από το προσφυγικό.

Η Σόφι είναι μια νεαρή γυναίκα που ζει στο Άμστερνταμ, δεν αισθάνεται καλά με τη θηλυκότητά της και μάλλον την ελκύουν περισσότερο οι γυναίκες από ότι οι άντρες. Η ιστορία της σεξουαλικότητάς της ξεκινά με την απώλεια της παρθενιάς της και τελειώνει λίγο πριν επισκεφτεί εκείνο το νοσοκομείο όπου μπορεί κανείς να γίνει «λιγότερο κορίτσι και περισσότερο αγόρι». Το Η ιστορία της σεξουαλικότητάς μου είναι το δηκτικό αντισυμβατικό πρώτο μυθιστόρημα του Τόμπι Λακμάρες, που κάποτε ανακηρύχθηκε μούσα και αργότερα φονταμενταλίστρια λεσβία. Ένα βιβλίο ουσίας, που συζητά τολμηρά για την αγάπη, την απώλεια και τη φιλοσοφία. 

Συλλογικός τόμος αφιερωμένος στη μνήμη της Άννας Ποταμιάνου 1926-2021

Η ποίηση ως μαρτυρία με επίκεντρο το τραύμα και το πάσχον σώμα. Ιταλόγλωσσα ποιήματα εκτοπισμένων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης: πρόκειται για Ιταλοεβραίους (Πρίμο Λέβι, Έντιθ Μπρουκ), για αντιστασιακούς (Λοντοβίκο Μπαρμπιάνο ντι Μπελτζοϊόζο, Κουίντο Οζάνο, Μπρούνο Βαζάρι, Μίρκο Τζιουζέπε Κάμια) και για αιχμάλωτους πολέμου (Μπρούνο Λόντι).Τα ποιήματα «συνομιλούν» με τα αφηγηματικά κείμενα αρκετών από τους προαναφερθέντες, αλλά και με μαρτυρίες, όπως εκείνες των Λιλιάνα Σέγκρε, Γκότι Μπάουερ, Τζιουλιάνα Τεντέσκι.Μέσα από τον ποιητικό λόγο αναδύονται οι πτυχές, καθώς και οι συνέπειες της φρίκης στη μετέπειτα ζωή των επιζώντων: η κακοποίηση, η βία, η έκθεση του σώματος σε εξαιρετικά δυσμενείς καιρικές συνθήκες, η απώλεια της θηλυκότητας για τις κρατούμενες, η αφόρητη δίψα, η νόσος της πείνας (hunger disease), η Μετατραυματική Αγχώδης Διαταραχή (PTSΑναπόφευκτα, γνωστικά πεδία, όπως η ψυχολογία, η ψυχανάλυση και οι νευροεπιστήμες, σε συνδυασμό με την αναφορά στο ιστορικό πλαίσιο συμβάλλουν στη διεπιστημονική προσέγγιση του θέματος.Σημείο εκκίνησης αποτελούν τα ποιήματα του Πρίμο Λέβι, του οποίου άλλωστε η μαρτυρία αποτελεί βασικό σημείο αναφοράς, καθώς η διεισδυτική του ματιά καθιστά τα έργα του με τίτλο Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος και Αυτοί που βούλιαξαν και αυτοί που σώθηκαν κορυφαία δείγματα στρατοπεδικής λογοτεχνίας.

Πως νοηματοδοτούν οι νέές και οι νέοι τη δημοκρατία; Τι σκέφτονται για τους πολιτικούς θεσμούς και τις συλλογικες διαδικασίες αποφάσεων; Συμμετέχουν στα κοινά, με ποιόν τρόπο; Σε τι ιδέες πιστεύουν; Πως αντιλαμβάνονται το κοινωνικό γίγνεσθαι και πως φαντάζονται το μέλλον; Τι γνώμη έχουν για μια σειρά επίκαιρα κοινωνικά ζητήματα; Και ευρύτερα: Πως γίνεται σήμερα αντιληπτή η κρίση της δημοκρατίας;Ποιά στερεότυπα και ποιές «αυτονόητες» στάσεις ορίζουν την πολιτική συμμετοχή ή την αποχή; Ποιά είναι η δομή, ποιά τα σχήματα και ποιές οι αντιφάσεις και οι ρωγμές του καθημερινού λόγου για την κοινωνία και την πολιτική; Πως μέσα σε αυτόν αρθρώνονται αναζητήσεις, αντιστάσεις και οράματα της γενιάς που τώρα «αναλαμβάνει»Αυτά είναι τα ερωτήματα στη βάση των οποίων η ερευνητική ομάδα που υπογράφει τον ανά χείρας τόμο συγκεντρωσε το υλικό που παρουσιάζεται εδώ.

Γιορτές. Γιατί κάποιοι άνθρωποι τις βλέπουν σαν φασαρία ενώ άλλοι τις προσμένουν με λαχτάρα και τις οργανώνουν με χαρά; Ονομαστικές γιορτές, γενέθλια, εθνικές, δανεισμένες από χώρες του εξωτερικού, θρησκευτικές. Γιορτάζουν οι άνθρωποι σήμερα; Οι ήρωες του βιβλίου αγαπούν τις γιορτές –ή έτσι λένε– και νοηματοδοτούν τον χρόνο τους με βάση τις γιορτές στο ημερολόγιο. Όμως το 2019 είναι η χρονιά που δεν γιορτάζει κανείς τους. Η μόνη που κάνει πάρτι είναι η πραγματικότητα. Ίσως οι γιορτές είναι οι άνθρωποί μας. Ίσως οι γιορτές είναι η νιότη μας. Ίσως οι γιορτές είναι η αγάπη και το μοίρασμά της. Η Στέφη μαθαίνει πολλά το 2019. Αρκετά απ’ αυτά δεν θα ήθελε να τα μάθει. Το ίδιο και οι άνθρωποι που αγαπάει. Μεγαλώνουν σε μια Ελλάδα που νοσεί, μια Αθήνα που φλέγεται, μια χρονιά που παίρνει χωρίς να λογαριάζει τίποτα. Ας επιβιώσει όποιος γιορτάζει καλύτερα. Ας επι-βιώσει όποιος καταφέρει να γιορτάζει και στο τίποτα.

Αρχές της δεκαετίας του 1950 στο Ουισκόνσιν των ΗΠΑ ένα νεογέννητο αγόρι παραδίδεται στην Κοινωνική Υπηρεσία της Καθολικής Αρχιεπισκοπής. Η νεαρή μητέρα δηλώνει ότι δεν μπορεί και δεν θέλει να το κρατήσει. Ο πατέρας είναι άγνωστος και η μητέρα κάνει ό,τι μπορεί για να αποκρύψει την ταυτότητά του. Η υπηρεσία θεωρεί ότι πριν δοθεί το παιδί για αναδοχή ή τεκνοθεσία πρέπει να διαπιστωθεί η φυλετική του καταγωγή. Βλέπεις, ο μικρός Ντάνιελ έχει νεγροειδή χαρακτηριστικά. Η «υπόθεση Ντάνιελ Τράτμαν» εξελίσσεται σε αστυνομική έρευνα.Η Ιστορία ενός παιδιού της αυστριακής Άννας Κιμ μιλάει για την καταγωγή, την ταυτότητα, τον ρατσισμό, την περιθωριοποίηση και τον τρόπο που βιώνουν και αντιλαμβάνονται οι «ξένοι» τη θέση τους στην κοινωνία. Η αφηγήτρια, συγγραφέας από την Αυστρία, αυστροκορεατικής καταγωγής η ίδια, μαθαίνει για τον Ντάνιελ το 2013 από διηγήσεις της λευκής γυναίκας του και από τον φάκελο της κοινωνικής υπηρεσίας της Αρχιεπισκοπής. Η ιστορία διαδραματίζεται στις δεκαετίες του 1950 και του 2010 στο Γκριν Μπέι του Ουισκόνσιν και στη Βιέννη.Η ταυτότητα ως πρόβλημα, λέει η Άννα Κιμ σε συνέντευξή της, είναι αποτέλεσμα της πολιτικής που θεωρεί την αφομοίωση λύση για τα πάντα, την ένταξη στην κοινωνία υποχρέωση αποκλειστικά των μειονοτήτων και της αντίληψης ότι η μετανάστευση είναι έγκλημα.

Είκοσι πέντε διηγήματα, που τα συνέχει η τρυφερή ματιά στον κόσμο. Αναπάντεχες διαδρομές, μικρές ή μεγάλες μετατοπίσεις, νήματα μνήμης, χρώματα, ήχοι, γεύσεις και μυρωδιές ζωής. Ιστορίες ανθρώπων, αλλά και ζώων και πραγμάτων, που συχνά μοιάζουν έμψυχα.Γυναίκες και άντρες κουβαλούν τις αποσκευές της καθημερινότητάς τους, με τα συναισθήματα, τα διλήμματα, τις συγκρούσεις, τις αντιφάσεις τους, τα μυστικά τους. Αφηγήματα που κορφολογούν μικρές και μεγάλες στιγμές, αναδεύουν μνήμες, έρωτες, οικογενειακές σχέσεις, στάσεις και αξίες ζωής, σχηματίζοντας το ψηφιδωτό της ανθρώπινης περιπέτειας. Εξιστορήσεις σύγχρονες και παλιές, στιγμές της Ιστορίας, προσφυγικές πορείες, το παρελθόν και το μέλλον σε μια σφιχτή χειραψία ζωής. Ρεαλιστικές αφηγήσεις σε πρώτο, δεύτερο ή τρίτο πρόσωπο, με κάποιες αποκλίσεις προς το υπερβατικό, με μια στοχαστική γραφή, αναδεικνύουν την πολυμορφία των φωνών και των ανθρώπινων συναισθημάτων. Διηγήματα φτιαγμένα από ποικίλα υλικά και διαφορετικούς τόνους εκπέμπουν μια λεπτή, διάχυτη μυρωδιά, ένα άρωμα ανθρωπιάς και ψυχικής θέρμης.