Στο βιβλίο αυτό, ο εν ζωή «πατέρας της σύγχρονης ιταλικής γλωσσολογίας και υπουργός παιδείας στην τελευταία κυβέρνηση της «Ελιάς» ορίζει εκ νέου το πεδίο της σημασιολογίας, βασισμένος τόσο στην ευρωπαϊκή της παράδοση όσο και στις σύγχρονες τάσεις της φιλοσοφίας της γλώσσας και της θεωρίας της επικοινωνίας. Πρόκειται για μια συνεκτική, κριτική και οξυδερκή συμβολή στη σημασιολογική γλωσσολογία. Με τον αντιφορμλισμό της καθιστά αυτό το πεδίο γόνιμο για τις ευρύτερες αναζητήσεις της φιλοσοφίας και των κοινωνικών επιστημών. Η Μικρή σημασιολογία απευθύνεται εξίσου σε εκείνον που αναζητά μια συστηματική επισκόπηση των κρίσιμων ζητημάτων της γλωσσολογίας όσο και στο μελετητή που θέλει να εμβαθύνει στην προβληματική της.

Ο συγγραφέας σημειώνει εισαγωγικά: «Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια προσπάθεια να απαντηθούν δύο απατηλά απλές ερωτήσεις. Ποια είναι η χρήση της κοινωνικής θεωρίας για τους ιστορικούς και ποια η χρήση της ιστορίας για τους κοινωνικούς επιστήμονες;» Το κλασικό πλέον βιβλίο του Πήτερ Μπερκ προσφέρει συστηματικές απαντήσεις στις δύο αυτές ερωτήσεις, παρουσιάζοντας από τη σκοποιά της σύγχρονης συζήτησης, την πρόσφατη ιστορία των δύο κλάδων, τα μοντέλα και τις μεθόδους τους, τις κεντρικές τους έννοιες και τα προβλήματα στα οποία καλούνται να απαντήσουν.

Το βιβλίο επιχειρεί μια κριτική παρουσίαση της πορείας και των προοπτικών της σύγχρονης πολιτικής ανάλυσης μέσα από τη συζήτηση των μεθοδολογικών αρχών της, των θεματικών και ερευνητικών ενδιαφερόντων της, καθώς και των θεωρητικών τάσεων στη σύγχρονη πολιτική επιστήμη. Στο πρώτο μέρος καταγράφεται η πορεία της πολιτικής ανάλυσης με αφετηρία τον κλάδο της συγκριτικής πολιτικής. Στο δεύτερο μέρος αναπτύσσεται το πολυσυζητημένο θέμα των «μεταβάσεων» στη δημοκρατία, με έμφαση στη συζήτηση για τις προοπτικές των μετακομμουνιστικών κοινωνιών και με ειδικό χώρο αναφοράς την περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Το βιβλίο του κ. Λυριντζή απευθύνεται σε όλους όσους ενδιαφέρονται για τους προβληματισμούς και τις εξελίξεις στο χώρο και των κοινωνικών επιστημών, και ειδικότερα σε όσους ασχολούνται με τα ζητήματα της πολιτικής ανάλυσης και των σχέσεων εξουσίας.. Ο Χρήστος Λυριντζής είναι καθηγητής Πολιτικής θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Τρεις από τους γνωστότερους Γερμανούς σχολιαστές της Κριτικής Θεωρίας και τρεις Έλληνες ερευνητές που έχουν ασχοληθεί με το ίδιο θέμα προσπαθούν στον τόμο αυτό να απαντήσουν στο ερώτημα «ποιά είναι η σημερινή επικαιρότητα της θεωρίας που ανέπτυξε η Σχολή της Φραγκφούρτης». Εξετάζουν διαφορετικές όψεις αυτής της θεωρίας, από τις οικολογικές της προεκτάσεις μέχρι τις επιστημολογικές της συνέπειες και παρουσιάζουν τόσο τις διαδεδομένες απόψεις των μελών της Σχολής όσο και λιγότερο γνωστές τοποθετήσεις τους σε θέματα φιλοσοφίας, πολιτικής, αλλά και τέχνης. Τα κείμενα του τόμου δεν αποφεύγουν το ερώτημα που έχει θέσει η σύγχρονη συζήτηση σχετικά με τα στοιχεία ανορθολογισμού της Κριτικής Θεωρίας ούτε εκείνα που αφορούν στις διαφορές μεταξύ των αντιλήψεων επιφανών εκπροσώπων της, όπως μεταξύ του Αντόρνο και του Μπένγιαμιν ή μεταξύ του παλαιότερου πυρήνα και του Χάμπερμας.

Στον τόμο αυτό περιλαμβάνονται πέντε κρίσιμα δοκίμια του Βάλτερ Μπένγιαμιν στα οποία παρουσιάζεται -και ουσιαστικά ολοκληρώνεται- η πρωτότυπη και ιδιοσυγκρασιακή του φιλοσοφία της γλώσσας, μια φιλοσοφία ελάχιστα συστηματική, ωστόσο βαθιά ενορατική, η οποία επηρέασε αποφασιστικά τη σκέψη της Σχολής της Φραγκφούρτης και προανήγγειλε κρίσιμες θεωρητικές καινοτομίες του αιώνα μας. Τα δοκίμια αυτά είναι «Για τη γλώσσα εν γένει και τη γλώσσα του ανθρώπου», «Το έργο του μεταφραστή», «Για τη μιμητική ικανότητα», «Η γένεση της αλληγορίας» και «Ο αφηγητής»- όλα αυτοτελή γραπτά, εκτός από τη «Γένεση της αλληγορίας» που ανήκει στο τρίτο μέρος του νεανικού του έργου Οι πηγές του Γερμανικού Δράματος.

Η μικρή αυτή συλλογή κειμένων του Χανς-Γκέοργκ Γκάνταμερ, του κυριότερου εκπροσώπου της ερμηνευτικής, αποτελεί μία από τις καλύτερες διεθνώς εισαγωγές σ' αυτό το φιλοσοφικό ρεύμα. Εξηγεί τόσο τις πηγές του ρεύματος στην φιλοσοφική παράδοση (κυρίως του Χέγκελ) όσο και την συμβολή του στις σύγχρονες αναζητήσεις. Ιδιαίτερα σημαντικά είναι τα κείμενα που πραγματεύονται τη σχέση της ερμηνευτικής με τον ορθολογισμό και τον επιστημονικό Λόγο. Μας επιτρέπουν, εκτός των άλλων, να εκτιμήσουμε ουσιαστικά την συμβολή αυτής της παράδοσης στη μεθοδολογία των κοινωνικών επιστημών.

Τα κείμενα του παρόντος τόμου έρχονται να συμβάλλουν στον διάλογο σχετικά με την παρουσία των σύγχρονων πολιτιστικών βιομηχανιών και των πρακτικών τους, όπως αυτές αναπτύσσονται, διαμορφώνονται ή αναδιαμορφώνονται στα πλαίσια των πολυδιάστατων σύγχρονων συντεταγμένων του τεχνοπολιτισμού. Η παραγωγή, προώθηση και κατανάλωση πολιτιστικών αγαθών και υπηρεσιών έρχονται αντιμέτωπες με τις προκλήσεις που θέτουν τα νέα δεδομένα της αποσωματοποιημένης, αποχωρικοποιημένης και αποδεσμευμένης από το χρόνο εμπειρίας, και καλούνται να αποδεσμευτούν από παρελθούσες τακτικές, υιοθετώντας χαρακτηριστικά, όπως η ανοικτότητα, η διαδραστικότητα, η συμμετοχικότητα και η εξατομίκευση. Η συζήτηση για τις εν λόγω πρακτικές και τις διερωτήσεις που αυτές θέτουν σε επίπεδο διαμοιρασμού του πολιτιστικού κεφαλαίου συνδέεται στενά με τη γενικότερη τοποθέτηση, κοινή σε όλους τους συντελεστές του τόμου, ότι δεν ζούμε «με μίντια», αλλά «μέσα σε μίντια». Στα μηντικά λοιπόν συμφραζόμενα και όχι σε κάποιο υποθετικό πλαίσιο πέρα και έξω από αυτά, τίθενται μερικά από τα πιο επίκαιρα ζητήματα της παρούσας κοινωνικο-πολιτικής κατάστασης και η οπτική των πολιτιστικών βιομηχανιών έρχεται να τα διαφωτίσει με ενάργεια.