Ο Δημήτρης Ι. Κυρτάτας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1952. Σπούδασε στη Σχολή Nομικών και Oικονομικών Eπιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1971-1975). Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο LSE του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (1976-1977) και εκπόνησε διδακτορική διατριβή με θέμα την «Κοινωνική δομή των χριστιανικών κοινοτήτων από τον πρώτο έως τον τρίτο αιώνα» στο Τμήμα Kοινωνιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Brunel του Λονδίνου (1977-1981). Εργάστηκε ως ερευνητής στο Τμήμα Kλασικών Σπουδών του King's College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και στο Kέντρο Eρεύνης της Eλληνικής Kοινωνίας της Aκαδημίας Aθηνών. Δίδαξε αρχαία ιστορία στο Tμήμα Iστορίας και Aρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Kρήτης (1985-2001). Από το 2002 διδάσκει αρχαία ιστορία στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, όπου από το 2006 έχει εκλεγεί καθηγητής της Ύστερης Αρχαιότητας. Από το 2004 έως το 2006 ήταν διευθυντής του προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών και από το 2008 έως το 2010 ήταν πρόεδρος του Τμήματος. Από το 2012 έως το2014 ανέλαβε πάλι διευθυντής του ΠΜΣ. Υπήρξε τακτικός συνεργάτης του περιοδικού Ο Πολίτης και είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών Σύγχρονα Θέματα και Νήσος Άνδρος, καθώς και της συμβουλευτικής επιτροπής του περιοδικού Book's Journal. Το 2011 έγινε ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος της μη κερδοσκοπικής εταιρείας «Κέντρο Πολιτικού Προβληματισμού 'Μιχάλης Παπαγιαννάκης'», το 2012 πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Καϊρείου Βιβλιοθήκης Άνδρου, το 2013 μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης και το 2016 μέλος του Διοικητικό Συμβούλιο του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού. Συνεργάστηκε στο πρόγραμμα «Αρχαιογνωσία και αρχαιογλωσσία στη Μέση Εκπαίδευση» του Δημήτρη Μαρωνίτη, γράφοντας με τον Σπύρο Ράγκο τον τόμο Η ελληνική αρχαιότητα. Έχει γράψει βιβλία και άρθρα για την κοινωνική ιστορία της ελληνικής αρχαιότητας και την ιστορία του πρώιμου χριστιανισμού, έχει οργανώσει πολλά συνέδρια και έχει αναλάβει την επιμέλεια συλλογικών τόμων με συναφή θεματολογία.